maandag 1 december 2014

Lieve mama.

Our life is made by the death of others.

Leonardo da Vinci, from Notebooks


Dit te schrijven valt me zwaar. Stilistische trucs noch vinnige woordspelletjes kunnen het besef uitwissen, de wil om je te vieren maakt de zoveelste poging tot een zin weer waardeloos. Net als in mijn laatste brief. Toen we door het leven huppelden met knokige ledematen en alles nog kweetnieoewijs was. We barstten van de onnozeliteit. Praatten niet echt maar begrepen elkaar via samenzweerderige porren en om de zeven seconden ostentatief met de ogen draaien omwille van schaamtelijke dingen. Ernst gibberden we weg. Tot we ineens in stilte rond je bed stonden. We afwisselend naar jou en naar elkaar keken, onwennig en met lichte verbazing. Je sterven stond niet in onze planning. We handelden zoals films ons dat hadden geleerd, maar dan zonder de aanzwellende vioolmuziek. Spraken over de hemel terwijl we niet eens wisten of we erin geloofden. De dramatiek paste ons als slecht zittend vel, we waren vier amateurs die zich door veel te moeilijke scènes worstelden. In mijn brief verzamelde ik woorden die me eervol leken. Toen ze op de dag van het afscheid tegen de kille zuilen botsten en het publiek naar de zakdoek deden tasten, voelde ik me een bedrieger uit de afdeling clichés. Sindsdien kan ik in geen enkele formulering meer vatten hoe het voelt, zo zonder jou. Sindsdien is niets nog zoals het hoort.

Iemand die je naam noemt. Moeten beamen dat er maar één van de twee meer rest. Geen medelijden verdragen. Niet kunnen participeren aan ergernissen over typische moederdingen. Het is elke keer weer wennen aan het idee alsof het een nieuw is. Dat de tijd alle wonden heelt is dus een smerige list, missen een werkwoord die de lading niet dekt. Veel erger dan de leegte is dat steekkaartje met je samenvatting waarop sommige termen langzaam vervagen. Met het verstrijken van de jaren moeten inboeten aan herinneringen (je geur, je stem, je aanrakingen). Veel te lang aarzelen bij elke keuze, omdat ik dan weer wat ouder lijk te worden en jij al lang niet meer. Belachelijk gelukkig zijn na die zeldzame dromen waarin je de hoofdrol speelt, alsof die iets betekenen. Niet of soms ongewild bitter reageren op andermans leed, alsof dat te pathetisch zou zijn. Overmand worden door intens verdriet om sullige dingen en jou daarvan de schuld geven. Dat die ene frangipanetaart nooit meer zal lukken zonder je instructies. Naar een tweede opinie verlangen, hoewel die van papa waardevol genoeg is. Nog eens willen lachen om je dwaze mopjes, je geestdrift en de typische moederdingen. Gek worden van de gedachte aan hoe het is geëindigd, dat je nooit hebt geweten hoe we zijn geworden, dat wij niet weten hoe je nog had kunnen zijn, dat ik niet meer kan zeggen wat ik destijds niet heb gedurfd, maar nu vast wel.

Vandaag is het precies een decennium geleden dat we rond je bed stonden. Onze levens kabbelden al die tijd gewoon verder, zonder jou. Het mijne dankzij de troost die ik put uit de archiefkast in mijn hoofd, enkele relikwieën (je ringen, een paar kledingstukken, wat foto's en ons huis) en op een onbewaakt moment een nieuwe anekdote van iemand die jou heeft gekend. Dat lukt, mits bijwerkingen. Mijn leeftijdsgenoten en ik worden ons stilaan bewust van onze genen, we meten ons zo nu en dan aan de karaktertrekken van onze ouders in de ijdele hoop te onderdrukken hoe we vooral niet willen zijn. Onderwerpen als het moederschap sluipen steeds vaker de conversaties binnen. Want we zijn nu echt al groot. Dan denk ik altijd weer aan jou, aan hoe je mensen zo wist te raken, echt kon luisteren, soms in gedachten verzonken en soms uitbundig was. Hoe je graag aandacht kreeg, maar niet op een irritante manier. Over papa, die de beste vader ter wereld is, weet ik ondertussen dat ik erg op hem lijk, van zijn malle fratsen tot dat vreselijke uitstelgedrag. Van jou hoop ik ook minstens een paar kenmerken te hebben geërfd, goeie of slechte. Al was het maar om je nog lang bij me te hebben. 'Ge zijt precies uw moeder', ik hoor het zo graag.

♥♥♥ voor al die warme berichtjes, woorden en omhelzingen van de voorbije tijd. 
Mijn hart heeft lang niet geweten in welk ritme het kloppen moest door al die liefde. 
Veel dank!